ณ Reno Hotel Bangkok
School of Changemakers เชิญชวนผู้สนใจที่กำลังมองหาวิธีการบริหารทีมเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงานร่วมฝึกฝนทักษะการโค้ช ผ่านการเรียนรู้และฝึกฝนทักษะร่วมกับทีมนักเปลี่ยนแปลง ภายใต้โปรแกรมพัฒนาทักษะการโค้ชเพื่อการเปลี่ยนแปลง (Coach for Change Certified Program) ซึ่งได้รับความสนใจและมีผู้เข้าร่วมโปรแกรมทั้งจากองค์กรภาคเอกชน ผู้ประกอบการ และบุคคลทั่วไปที่มีความสนใจสนับสนุนนักเปลี่ยนแปลง (Changemakers)
- Coaching Foundation
- CHANGE model : Capacities of Coach for Change
- Workshop : ฝึกฝนทักษะการฟังเพื่อการสร้างความเข้าอกเข้าใจ
- Workshop : ฝึกฝนทักษะการตั้งคำถามเพื่อช่วยให้เห็นเป้าหมายที่ชัดเจน
รายละเอียดกิจกรรม
กิจกรรมครั้งนี้ เป็นกิจกรรมแรกของเหล่าโค้ช จึงมีวัตถุประสงค์หลัก ได้แก่ การทำความรู้จัก ทั้งมิติของความสัมพันธ์ องค์ความรู้ รวมถึงทักษะที่สำคัญในการเรียนรู้ตลอดทั้งโปรแกรม และการเตรียมความพร้อมของโค้ชในการได้ฝึกฝนทักษะการฟังและการตั้งคำถาม เพื่อเตรียมความพร้อมเบื้องต้นก่อนการลงสนามจริงในการโค้ชเพื่อสนับสนุนนักสร้างการเปลี่ยนแปลงต่อไป
สาระสำคัญของกิจกรรม
เกี่ยวกับ Coaching
- ความหมายของ “โค้ช”: คำว่า “coach” มีต้นกำเนิดมาจากคำว่า “kocsi” ในภาษาฮังการี หรือคำว่า “Kutsche” ในภาษาเยอรมัน หมายถึง “รถม้า” หรือ “รถลาก” ที่ใช้โดยสาร ทำหน้าที่พาผู้โดยสารจากที่หนึ่งไปยังอีกที่หนึ่ง สะท้อนภาพเปรียบเทียบของคนที่ช่วยนำพาอีกคนหนึ่งจากจุดเริ่มต้นไปสู่เป้าหมาย เสมือนรถม้าที่พาผู้โดยสารไปถึงจุดหมายที่ต้องการ ดังนั้น Coach for Change จึงทำหน้าที่สนับสนุนนักเปลี่ยนแปลง (Changemaker) หรือโค้ชชี (Coachee) ที่มีความต้องการริเริ่มหรือลงมือสร้างการเปลี่ยนแปลงให้สังคมได้ไปถึงเป้าหมายที่ตนต้องการ
- เข้าใจการทำงานของโค้ชผ่านกรอบคิด FAST model: การทำงานของโค้ชจะให้ความสำคัญกับการ “ถาม” เพื่อ “ไปต่อ” โดยมีเป้าหมายหลักคือการให้โค้ชชีสามารถไปต่อได้ด้วยตนเอง ซึ่งวิธีการนี้จะต่างจากการ “สอน” หรือการ “บอก” ที่มักมีคำตอบสำเร็จเตรียมไว้ให้กับโค้ชชี
- โค้ชทำงานอย่างไร: โค้ชคือผู้ร่วมทางของโค้ชชีในการเดินทางเพื่อไปสู่เป้าหมาย โดยทำหน้าที่ในการสนับสนุนเครื่องมือบางอย่างที่โค้ชชีต้องการสำหรับการไปถึงเป้าหมาย การเป็นตาข่ายช่วยเหลือฉุกเฉิน (safety net) เมื่อโค้ชชีต้องการ การสร้างความมั่นใจหรือแรงบันดาลใจให้โค้ชชีในการเดินทางหรือลงมือทำตามเป้าหมาย อย่างไรก็ตาม สิ่งสำคัญที่สุดของโค้ชคือการสนับสนุนให้โค้ชชีได้เลือกวิธีการและลงมือทำเพื่อไปสู่เป้าหมายด้วยตนเอง
CHANGE model : Capacities of Coach for Change
แกนหลักหรือสมรรถนะสำคัญของโค้ช สำหรับการเรียนรู้ในโปรแกรม Coach for Change ประกอบด้วย
- C - Connect: การสื่อสารเพื่อสร้างความสัมพันธ์ระหว่างโค้ชและโค้ชชี โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างความเข้าอกเข้าใจ ความไว้วางใจ และความร่วมมือเพื่อบรรลุเป้าหมายร่วมกัน
- H - Highlight Potential: การเข้าใจลักษณะเฉพาะตัวของบุคคลของโค้ชชี การสะท้อนและดึงศักยภาพของโค้ชชีออกมาใช้ในการทำโปรเจกต์
- A - Align Goal: การทำให้สมาชิกในทีมของโค้ชชีมีวิสัยทัศน์และเป้าหมายร่วมกัน โดยที่มีความสอดคล้องเป้าหมายส่วนตัวของแต่ละคน
- N - Navigate Through Ambiguity: การพาโค้ชชีผ่านขั้นตอนของการประกอบการสังคมที่ต้องเผชิญกับปัญหาที่มีความเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา โดยเริ่มจากการทำความเข้าใจตัวเอง การทำความเข้าใจปัญหา ตลอดจนการพัฒนาไอเดียต้นแบบอย่างเป็นขั้นเป็นตอน
- G - Grow Together: การสะท้อนประสบการณ์การทำงานเพื่อสร้างการเรียนรู้ใหม่ ๆ ร่วมกับทีม
- E - Elevate Team Spirit: การสร้างบรรยากาศ ความรู้สึกร่วม ความกระตือรือร้น และการเห็นคุณค่าของสิ่งที่ทำอยู่ เพื่อให้สมาชิกในทีมรู้สึกเชื่อมโยง มีแรงจูงใจและมุ่งมั่นที่จะทำงานร่วมกัน
โดยภายในกิจกรรมของ Module 1 นี้ โค้ชทุกคนได้มีโอกาสทำความเข้าใจและฝึกฝนการใช้ 2 สมรรถนะได้แก่ C - Connect และ A - Align Goal ซึ่งมีรายละเอียด ดังนี้
C - Connect
หมายถึง การสื่อสารเพื่อสร้างความสัมพันธ์ระหว่างโค้ชและโค้ชชี โดยมีเป้าหมายเพื่อสร้างความเข้าอกเข้าใจ ความไว้วางใจ และความร่วมมือเพื่อบรรลุเป้าหมายร่วมกัน
การ Connect นั้นถือเป็นจุดเริ่มต้นที่สำคัญในกระบวนการโค้ชทุกครั้ง เนื่องจากเมื่อใดก็ตามที่สมาชิกทุกคนภายในทีมรู้สึกถึงการเชื่อมต่อกัน รูปแบบการสื่อสารภายในทีมก็จะเปลี่ยนไป เกิดการเข้าอกเข้าใจกัน อีกทั้งยังมีแนวโน้มที่จะสนับสนุนให้การแลกเปลี่ยนมุมมองต่าง ๆ มีความหลากหลายและเปิดกว้างมากขึ้นตามมาได้อีกด้วย
องค์ประกอบสำคัญของ C - Connect
- การฟัง คือ เครื่องมือสำคัญในการเปิดพื้นที่เพื่อเชื่อมโยงระหว่างโค้ชและโค้ชชี กิจกรรมครั้งนี้ได้นำ U-Theory (Leading from the Emerging Future โดย Otto Scharmer) มาใช้เป็นกรอบคิดสำคัญในการฝึกฝนเรื่องทักษะการฟัง เพื่อให้โค้ชสามารถพัฒนาทักษะการฟังของตนไปถึงขั้น I-in-NOW หรือการได้ยินความจริง ซึ่งเป็นระดับการฟังที่ลึกที่สุดที่จะไปถึงการทำความเข้าใจในศักยภาพหรือตัวตนที่แท้จริงของโค้ชชี
- การกำหนดขอบเขต เป็นวิธีการในการกำหนดขอบเขตการทำงานร่วมกันระหว่างโค้ชและโค้ชชี รวมถึงระหว่างสมาชิกในทีมของโค้ชชี เพื่อสร้างความเข้าใจร่วมกันถึงสิ่งที่จะทำหรือสิ่งที่ไม่ทำ เป็นเสมือนการสร้างข้อตกลงก่อนการทำงานร่วมกัน
- การเปิดเผยตัวตน เป็นการสร้างพื้นที่สำหรับความไว้วางใจระหว่างกัน เพื่อให้โค้ชและโค้ชชีสามารถเปิดใจเล่าความคิด ความรู้สึก รวมถึงประสบการณ์ บริบทของชีวิต และแรงจูงใจภายในเพื่อให้โค้ชและโค้ชชีมีความเข้าใจซึ่งกันและกันมากขึ้น อย่างไรก็ตาม การเปิดเผยตัวตนระหว่างกันควรเป็นอย่างค่อยเป็นค่อยไป เพื่อให้ต่างฝ่ายต่างมีเวลาเรียนรู้และทำความรู้จักซึ่งกันและกัน
A - Align Goal
หมายถึง การตั้งคำถามเพื่อให้สมาชิกในทีมมีวิสัยทัศน์ร่วม และตั้งเป้าหมายการทำโปรเจกต์ให้สอดคล้องกับวิสัยทัศน์ร่วมนั้น และสอดคล้องกับเป้าหมายส่วนตัวของสมาชิกแต่ละคนในทีม
เมื่อพูดถึงการโค้ช GROW model มักถูกยกมาเป็นเครื่องมือหลักในการประยุกต์ใช้ให้โค้ชมีแนวทางในการตั้งคำถามเพื่อช่วยให้โค้ชชีบรรลุเป้าหมายของตนเองได้ โดยมีองค์ประกอบ ดังนี้
- G - Goal Setting: การตั้งเป้าหมาย
- R - Reality: การตรวจสอบสถานการณ์ในปัจจุบัน
- O - Option: คิดหาทางเลือก วิธีแก้ปัญหา กลยุทธ์หรือแนวทางปฏิบัติ
- W - Will or Way forward: จะทำอะไรต่อไป เมื่อไหร่ โดยใคร
“การตั้ง Goal ให้สอดคล้องกันคือ สิ่งสำคัญอันดับแรก”
เมื่อพิจารณาจากองค์ประกอบข้างต้นจะพบว่า การทำงานร่วมกับ Changemakers นั้นสิ่งแรกที่มีความสำคัญและจำเป็นอย่างยิ่งที่จะต้องทำให้ชัดเจนคือ “การตั้งเป้าหมาย” และอีกหนึ่งสิ่งที่จะขาดไปไม่ได้ก็คือการทำให้เป้าหมายนั้น “สอดคล้อง” กัน เนื่องจากการทำโปรเจ็กต์เพื่อสังคมนั้นมีปัจจัยที่ผันผวน ไม่แน่นอน ทำให้การวางเป้าหมายนั้นมีความซับซ้อนมากกว่าเมื่อเทียบกับการวางเป้าหมายของหน่วยงานหรือองค์กรที่มีการกำหนดทิศทางหรือ KPI ที่ชัดเจน อีกหนึ่งบทบาทที่สำคัญของโค้ชจึงเป็นการตั้งคำถามที่มุ่งเน้นไปที่เป้าหมายส่วนตัวของสมาชิกทีมแต่ละคน, เป้าหมายของทีม ไปจนถึงวิสัยทัศน์ร่วม และมองหาความสอดคล้องกันของเป้าหมายต่าง ๆ เหล่านั้น
องค์ประกอบสำคัญของ A - Align Goal
- เป้าหมายที่ตั้งนั้นควรจะต้องสอดคล้องกับความสนใจของของสมาชิกทีมแต่ละคน
- เป้าหมายที่ตั้งนั้นควรมีความชัดเจน จับต้องได้ (SMART Goal)
- มองหาวิสัยทัศน์ร่วม (Shared vision) ที่สมาชิกในทีมทุกคนเห็นตรงกัน
โดยสรุป กิจกรรมครั้งนี้โค้ชได้เรียนรู้และฝึกฝนเพื่อสร้างสมรรถนะหลัก ได้แก่ C - Connect และ A - Align Goal สำหรับสมรรถนะด้านอื่นใน CHANGE model โค้ชจะได้เรียนรู้อย่างครบถ้วนตลอดทั้งโปรแกรมในระยะถัดไป